سی‌تی اسکن ها به صورت با کنتراست (تزریق) و بدون کنتراست انجام می‌شوند. “کنتراست” ماده‌ای است که به صورت خوراکی و یا به صورت تزریقی (از طریق لوله IV) استفاده می‌شود و منجر به وضوح بیشتر ارگان یا بافت مورد نظر در تصویر نهایی خواهد شد. سی‌تی‌های کنتراست‌دار عموماً نیازمند غذا نخوردن بیمار از چندین ساعت قبل از انجام تصویربرداری است که البته پزشک‌تان زمان تجویز، شما را در این رابطه مطلع می‌کند.

اگر شما در گذشته واکنشی به هر نوع ماده‌ی استفاده شده برای کنتراست داشته‌اید و یا مشکلات کلیوی دارید باید پزشک خود را از این موضوع مطلع کنید. گزارش آلرژی به غذاهای دریایی تداخلی با استفاده از کنتراست‌های ید‌دار ندارد. اگر هر عارضه یا مشکل پزشکی داشته‌اید یا اخیراً بیمار بوده‌اید نیز پزشک خود را در جریان قرار دهید.

اگر شما یک Computed Tomography Angiography  (سی‌تی آنژیوگرافی) و Virtual Colonoscopy (کولونوسکپی مجازی) پیش رو دارید زمان پذیرش آمادگی‌های ویژه‌ای به شما داده خواهد شد.

احتیاطات: اگر شما باردار هستید و یا احتمال می‌دهید که باردارید، لطفاً قبل از نوبت گرفتن پزشک خود را در جریان قرار دهید.

البسه: از شما تقاضا می‌شود که لباس استریل یک بار مصرفی به تن کنید که در این صورت، البسه مخصوص به شما داده خواهد شد. لطفاً تمامی اشیاء فلزی را در صورت امکان  از بدن جدا نموده و جواهرات و سایر اشیاء قیمتی را در خانه رها کنید.

ماده‌ی تزریقی: احتمال دارد که تصویربرداری شما با ماده‌ی کنتراست درخواست شده باشد. ماده‌ی تزریق شده رادیولوژیست را در تشخیص بافت‌ها و عارضه‌ها یاری می‌نماید.

برخی بیماران نباید از مواد کنتراست بر پایه‌ی ید استفاده کنند. اگر سابقه‌ی مشکلات کلیوی دارید لطفاً از قبل رادیولوژیست را مطلع نمایید. ممکن است که ما بتوانیم تصویربرداری بدون کنتراست انجام دهیم و یا روش جایگزینی برای تصویربرداری انتخاب کنیم.

رایج‌ترین نوع سی‌تی اسکن با کنتراست، سی‌تی انتروگرافی ((CT Enterography است که در آن علاوه بر تزریق مواد کنتراست، باید قبل از انجام تصویربرداری مقادیری ماده‌ی کنتراست نیز به صورت Oral (از راه دهان) مصرف شود. هرچه مقدار ماده‌ی کنتراست مصرف شده توسط شما بیشتر باشد، تشخیص مجاری گوارشی شما نیز برای رادیولوژیست ساده‌تر خواهد بود.

آلرژی‌ها: در صورتی که هرگونه سابقه‌ی حساسیتی (واکنش آلرژیک) به هر نوع از مواد کنتراست داشته‌اید لطفاً پیش از تهیه‌ی نوبت، کارشناس رادیولوژیست را از موضوع مطلع نمائید. اگر واکنش‌های آلرژیک شما از نوع آنافیلاکسی (واکنش آلرژیک شدید) است، کنتراست تزریقی برای شما تجویز نخواهد شد، اما اگر واکنش های شما جزئی باشد امکان بهره‌برداری از کنتراست به کمک مصرف قرص‌های ضد آلرژیک قبل از تصویربرداری موجود است. در این صورت برنامه‌ی مصرف داروها هنگام نوبت‌دهی به شما اطلاع داده می‌شود.

خوردن و آشامیدن: اگر تصویربرداری شما بدون کنتراست تجویز شده باشد می‌توانید مثل گذشته به خوردن، آشامیدن و مصرف داروهایتان ادامه دهید.

اگر پزشک‌تان سی‌تی اسکن با تزریق تجویز نموده است، از سه ساعت قبل از تصویربرداری، از خوردن پرهیز نمائید. توصیه می‌کنیم نوشیدنی‌های شفاف بنوشید. همچنین می‌توانید تا قبل از انجام تصویربرداری از داروهای تجویزشده توسط پزشک نیز استفاده کنید.

بیماران مبتلا به دیابت: افراد مبتلا به دیابت باید صبحانه یا ناهار سبک سه ساعت قبل از تصویربرداری میل نمایند. ممکن است بسته به نوع داروهای دیابت مصرفی، از شما تقاضا شود از 48 ساعت پیش از تصویربرداری مصرف آنها را متوقف کنید. جزئیات بیشتر نیز زمان دریافت نوبت به شما ارائه خواهد شد.

دارو ها: تمام بیماران می‌توانند طبق روال قبلی به مصرف داروهای خود ادامه دهند.

سی‌تی اسکن‌ها به دو صورت درون بیمارستانی و یا به صورت ارجاء به یک مرکز تخصصی تصویربرداری انجام می‌شوند. روند تصویربرداری با توجه به بیماری شما و دستورکار پزشک‌تان می‌تواند متفاوت باشد اما عموماً با پروسه‌ی زیر انجام می‌گردد:

• از شما درخواست می‌شود که لباس خود را در یک پلاستیک قرار داده و لباس یک‌بار مصرف مخصوصی که مرکز در اختیارتان قرار می‌دهد، به تن کنید. همچنین قبل از ترک منزل تمامی اشیاء فلزی و جواهرات خود را از بدن جدا کرده و در خانه بگذارید.
• اگر تصویربرداری شما با کنتراست تجویز شده است، داشتن IV-Line مناسب (داخل ورید) در بازو قبل از تزریق الزامی است ( لاین IV در مرکز برایتان وصل می‌شود) که در این حالت کنتراست از طریق IVوارد بدن می‌گردد. برای کنتراست خوراکی نیز مایع حاجب پیش از انجام تصویربرداری توسط کادر پذیرش به شما تحویل داده می‌‌شود؛ گاهی اوقات نیز ممکن است ماده‌ی حاجب به صورت مقعدی مورد استفاده قرار گیرد.
• شما روی یک تخت اسکن که روی محوری به سمت دهانه‌ی دایره‌ای دستگاه حرکت می‌کند، دراز می‌کشید.
• تکنیسین در اتاق کنترل در مجاورت دستگاه حضور داشته و از طریق یک پنجره در دید مستقیم شما قرار دارد و همچنین از طریق بلندگوهایی که در دستگاه تعبیه شده‌ است، می‌تواند با شما ارتباط برقرار کند.
• در حالی که اسکنر دستگاه دور شما به صورت دورانی حرکت میکند، پرتوهای X در بازه‌های زمانی کوتاه از بدن شما عبور می کند، و در این شرایط ممکن است صداهای کلیک مانندی را بشنوید که این موضوع کاملاً طبیعی است.
• یک حسگر میزان پرتوهایی را که از بدن شما عبور کرده، اندازه‌گیری می‌کند. سپس این اطلاعات به کامپیوتر ارسال شده و پس از پردازش به تصاویر تبدیل می‌شوند. تصاویری که توسط رادیولوژیست قابل تفسیر است.
• بی‌حرکت بودن کامل بدن شما حین اسکن از اهمیت زیادی برخوردار است، به طوری که ممکن است از شما درخواست شود گاهی اوقات نفس خود را نیز در سینه حبس کنید تا تصاویر بهتری از درون بدن شما ثبت شود.
• اگر ماده‌ی کنتراست از طریق IV به شما تزریق شده باشد، ممکن است احساساتی نظیر رنگ پریدگی، مزه شور یا فلزی در دهان، سردرد خفیف، سرگیجه و یا حالت تهوع به شما دست دهد که طبیعی بوده و نباید بیشتر از چند دقیقه به طول بیانجامد.
• اگر دچار احساس نفس‌تنگی، تعریق بیش از حد، بی‌حسی یا تپش قلب شدید، تکنیسین سی‌تی اسکن را در جریان قرار دهید.
• زمانی که تصویربرداری شما به پایان رسید، با کمک پرسنل از روی تخت پایین بیایید.
• پس از پایان تصویربرداری در صورتی که برای تزریق ماده‌ی حاجب، لاین IV به دست شما متصل باشد، از دست‌تان جدا خواهد شد.
• روند انجام سی‌تی اسکن به تنهایی دردی به همراه ندارد، اما ممکن است به دلیل بی‌تحرکی در هنگام انجام تصویربرداری کمی دچار بی‌حسی یا درد خفیف بشوید مخصوصاً در صورتی که از پیش جراحتی داشته و یا عملی انجام داده باشید. تکنیسین از تمام راه‌های ممکن برای افزایش راحتی و کاهش زمان تصویربرداری شما اقدام خواهد کرد.

اگر از مواد حاجب برای کنتراست استفاده شود، ممکن است برای مدتی کوتاه، هرگونه عوارض یا واکنش بدن شما نسبت به این مواد نظیر خارش، تورم، تحریک‌های پوستی و یا مشکلات تنفسی تحت نظر گرفته شود.

اگر پس از مراجعت به منزل متوجه درد، قرمزی یا ورم محل تزریق ماده‌‌ی کنتراست شدید، باید موضوع را با پزشک خود درمیان بگذارید چرا که ممکن است این عوارض نشانگر عفونت یا واکنش‌های دیگر باشد.

عموماً هیچگونه رفتارهای مراقبتی خاصی بعد از انجام سی‌تی اسکن وجود ندارد. شما می‌توانید مانند قبل به رژیم عادی و فعالیت‌های پیشین خود ادامه دهید مگر اینکه پزشک‌تان چنین فعالیت‌هایی را منع کرده باشد.

ممکن است پزشک شما دستورات جایگزین یا اضافه‌ای برای شما تجویز کند که این موضوع به سابقه‌ی پزشکی شما وابسته است.

سی‌تی اسکن با جزئیات زیاد (High Resolution CT) : این نوع سی‌تی اسکن از لایه‌های بسیار نازک (کمتر از دو میلیمتر) استفاده می‌کند که با تولید جزئیات بیشتر، برای مواردی خاص از جمله عارضه‌های ریوی بسیار مفید است.

سی‌تی اسکن اسپیرال یا دورانی: هنگام انجام این نوع تصویربرداری، دستگاه و بیمار (بر روی تخت متحرک) هر دو مداوم در حال حرکت هستند. زمانی که پرتوها به صورت دورانی دور بیمار حرکت می‌کنند، تصاویر حاصله، از کنتراست و کیفیت بیشتری برخوردار است که این موضوع موجب تشخیص بهتر توسط پزشک می‌شود.

سی‌تی‌آنژیوگرافی (Computed Tomography Angiography): آنژیوگرافی (یا آرتریوگرافی) شیوه‌ای برای تصویربرداری از شریان‌های خونی است. در این روش به جای پرتوهای X استاندارد در فلوروسکپی، از تکنولوژی سی‌تی اسکن برای تصویربرداری استفاده می‌شود.